Zmiany w prawie dot. metropolii

W lipcu br. powstanie zespół komisji wspólnej rządu i samorządu, który przygotuje założenia zmian w prawie dot. metropolii; ma to być nowelizacja obecnych przepisów, a nie nowa ustawa metropolitalna - powiedziała w środę (27 czerwca br) wiceszefowa MAC Magdalena Wilamowska.

Rozwiązania ustawowe "powinny być dostępne do końca roku" - zapowiedział szef MAC Michał Boni podczas środowego posiedzenia komisji wspólnej rządu i samorządu, na którym zaprezentowano wyniki konsultacji ministerstwa w sprawie reformy metropolitalnej.

Wilamowska zapowiedziała, że w lipcu zostanie powołany zespół roboczy komisji wspólnej rządu i samorządu, który przygotuje założenia zmian. "Mam nadzieję, że od lipca do września uda nam się ustalić przynajmniej pierwsze postulaty odnośnie ewentualnych zmian w przepisach" - dodała. W skład zespołu mają wejść przedstawiciele MAC oraz resortów: finansów, transportu, rozwoju regionalnego, edukacji i zdrowia.

Według Wilamowskiej "opinia strony samorządowej jest taka, aby pracować nad uproszczeniami prawa w obecnie obowiązujących przepisach, a nie nad tworzeniem nowych przepisów". Jak oceniła, nowelizowanie istniejących ustaw "wydaje się naturalne" i "nie powinno budzić sprzeciwu".  "Takie są rekomendacje komisji wspólnej rządu i samorządu" - konkludowała Wilamowska.

Konsultacje w sprawie reformy metropolitalnej MAC prowadził do końca maja. W tzw. zielonej księdze - skierowanej do samorządów, związków komunalnych, ekspertów, naukowców i organizacji pozarządowych - pytano o kształt metropolii

MAC deklarował, że celem zielonej księgi jest uporządkowanie dyskusji na temat rozwiązań prawnych dla przyszłych obszarów metropolitalnych w Polsce.

Resort otrzymał łącznie 158 odpowiedzi. 78 nadesłały instytucje publiczne, 34 - podmioty pozarządowe ( w tym Stowarzyszenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego), a pozostałe 46 - osoby fizyczne i firmy prywatne.

Wynika z nich, że

• nasi partnerzy są zwolennikami tworzenia związków międzygminnych (ewentualnie gminno-powiatowy – docelowo zaś powiatu metropolitalnego, bo to najwyraźniej wydaje się najlepszym rozwiązaniem).
• Proces powinien być oddolny – związki międzygminne powinny powstawać w konkretnym celu – do wykonywania jednego lub kilku zadań. Może to być np. tworzenie wspólnych planów przestrzennych, przygotowywanie strategii rozwoju całego obszaru oraz – co oczywiste – usprawnienia w organizacji transportu publicznego (nie zyskała więc poparcia idea przyjęcia ustawy wyznaczającej, gdzie i jak mają powstać metropolie).
• Administracja centralna powinna wspierać cały proces tworzyć do tego zachęty finansowe, które gwarantowałyby stałe źródło dochodu.
• Zdaniem naszych respondentów proces ten musi się zakończyć konsolidacją terytorialną i zarządzaniem obszarem metropolitalnym na poziomie powiatu – ewaluację rozwiązań metropolitalnych należy zaplanować w okresie 5-7 lat. Wyznaczenie granic obszarów metropolitalnych (delimitacja) powinna nastąpić zgodnie z Koncepcją Przestrzennego Zagospodarowania Kraju (KPZK). Na pytanie, kto powinien podejmować ostateczną decyzję, uczestnicy konsultacji odpowiedzieli , że premier – w drodze rozporządzenia.

Na posiedzeniu komisji podsumowano wyniki konsultacji. Wynika z nich, że, ci, którzy wzięli udział w ankiecie, opowiadają się w większości za tworzeniem związków międzygminnych, ewentualnie gminno-powiatowych.

Ankietowani byli w większości zdania, że proces powinien być oddolny, a związki międzygminne powinny powstawać w konkretnym celu - do wykonywania jednego lub kilku zadań. Może to być np. tworzenie wspólnych planów przestrzennych, przygotowywanie strategii rozwoju całego obszaru, czy usprawnienia w organizacji transportu publicznego.

Docelowo popierają stworzenie powiatu metropolitalnego. Na pytanie, kto powinien podejmować ostateczną decyzję, większość uczestników konsultacji odpowiedziała, że premier - w drodze rozporządzenia.

Wśród większości uczestników konsultacji nie zyskała natomiast poparcia idea przyjęcia ustawy wyznaczającej, gdzie i jak mają powstać metropolie.

Podczas posiedzenia komisji w dyskusji nad dokumentem wzięli udział przedstawiciele samorządów.

Zdaniem prezesa Związku Miast Polskich, prezydenta Poznania Ryszarda Grobelnego ankieta pokazała, że reforma metropolitalna ma być remedium na obecną sytuację, w której samorządy "nie mogą się dogadać". Ocenił też, że spośród nowych zapisów regulujących działanie metropolii najtrudniej będzie wprowadzić mechanizmy finansowe.

Tematykę metropolitalną porusza przyjęta 15 czerwca przez Sejm Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030.

Koncepcja przewiduje, że najważniejszymi punktami sieci metropolitalnej będą: stolica; Aglomeracja Górnośląska (Katowice wraz z miastami wchodzącymi w skład Górnośląskiego Związku Metropolitalnego), Łódź, Kraków, Trójmiasto (Gdańsk - Sopot - Gdynia z głównym ośrodkiem miejskim w Gdańsku), Wrocław, Poznań, Szczecin, kształtujący się duopol Bydgoszcz - Toruń oraz Lublin.

Załączniki

Wyniki konsultacji dot. Zielonej Księgi obszarów metropolitalnych - prezentacja

Źródło: Portal Samorzadowy , Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji